• zmieniającej się temperaturze,
• drażnieniu powierzchownym (np. tarcie, ucisk),
• drażnieniu głębokim (np. skaleczeniu, bólu).

Kolejny czynnik przyczyniający się do rozwoju „stopy cukrzycowej” to uszkodzenie naczyń krwionośnych, prowadzące do poważnych zaburzeń ukrwienia kończyn dolnych, głównie stóp (tzw. makro i mikro-angiopatia).

Dodatkowym faktorem ryzyka w „zespole stopy cukrzycowej” są deformacje zachodzące w stopach w czasie całego życia, ale nie tylko u diabetyków. Zmiany w szkielecie stopy prowadzą m. in. do wadliwego ustawienia kości, co powoduje zmiany w obciążeniu punktów na stopach, co z kolei jest równoznaczne z przeciążeniem miejsc na to nieprzygotowanych.

Pierwsze symptomy

• Nasilający się w nocy ból wraz z dokuczliwymi kurczami mięśni.
• Uczucie mrowienia („wędrujacych mrówek”), cierpnięcia, pieczenia, drętwienia oraz kłucia w nodze. Z czasem pojawiają się obrzęki, opuchlizna i zaczerwienienie.
• Skóra staje się chłodna i cienka. Swędzi, łuszczy się, pęka oraz rogowacieje.

Nasze działania profilaktyczne polegają głównie na:

• Profilaktyce wtórnej czyli pielęgnacji blizn, usuwaniu narastających tkanek hiperkratotycznych (modzeli), a w przypadku pacjentów z owrzodzeniami – także ich prawidłowym opatrzeniu.
• Profilaktyce pierwotnej wtedy, gdy stopy są zagrożone powstaniem przewlekłego owrzodzenia, lecz do jego wytworzenia jeszcze nie doszło.

Musimy pamiętać, że cukrzyca, jako choroba przewlekła i podstępna, powoduje powstawanie wielu powikłań ogólnoustrojowych, a związana z nią neuropatia najdotkliwiej dotyka stopy. Pacjent z neuropatią cukrzycową nie odczuwa bólu, dotyku ani temperatury, co uniemożliwia mu adekwatną reakcję na występujący uraz (często przebicie stopy gwoździem, szkłem, oparzenie, a także zaniedbane modzele i odciski z powstającymi ranami).pojawiać się brunatne i sine przebarwienia.

Zapamiętaj

Często występującym powikłaniem stopy cukrzycowej jest owrzodzenie, a bezpośrednim sprawcą powstawania owrzodzenia jest uraz powstały na skutek na przykład źle dobranego obuwia. Owrzodzenie może stać się nie tylko przyczyną amputacji, ale stwarza wręcz zagrożenie dla życia.

Podolog w trakcie pierwszej wizyty ocenia stan zdrowia pacjenta na podstawie przeprowadzonego wywiadu oraz ustala wpływ choroby na stan stóp. Diabetycy powinni regularnie odwiedzać gabinet podologiczny, aby zapobiegać ryzyku infekcji i ich konsekwencji w obrębie stóp.

Pielęgnacja stóp cukrzyka:

• Codziennie starannie oglądaj swoje stopy.
• Zwracaj uwagę na nagniotki, stwardnienia, stany zapalne, zadrapania czy pęknięcia skóry.
• Dbaj, by stopy były suche i czyste.
• Codziennie zmieniaj skarpety, rajstopy lub pończochy (najlepiej, by były z włókien naturalnych).
• Noś miękkie, wygodne i dobrze dopasowane buty.
• Noś wykonane na zamówienie wkładki.
• Nie lekceważ nawet drobnego otarcia, nie lecz samodzielnie wrastających paznokci i pękających pięt.
• Nie mocz długo stóp i nie przegrzewaj ich (także w gorącej wodzie).
• Nie używaj tarek do usuwania zrogowaciałej skóry, zamiast obcinać paznokcie cążkami, opiłuj je.
• Unikaj preparatów do usuwania odcisków.
• Nigdy nie chodź boso. Pamiętaj, że prawidłowe wyrównanie cukrzycy chroni stopy przed zakażeniami grzybiczymi i drożdżakowymi.

Najważniejszym elementem jest profilaktyka – systematyczna dbałość o zdrowie i dobrą kondycję stóp.